Duurzaamheid wordt de trigger voor ketensamenwerking

Hoogleraar Jack van der Veen

Hoogleraar Supply Chain Management aan de Nyenrode Business Universiteit, Jack van der Veen is overtuigd: “De overheid en uiteindelijk de consument zullen afdwingen dat bedrijven echt werk gaan maken van duurzaamheid. Medewerkers vinden dat eveneens steeds belangrijker. Vervuiling ten koste van anderen is niet langer acceptabel. Duurzaamheid stopt niet bij de bedrijfsmuren en wordt daarom een trigger voor ketensamenwerking. Om daadwerkelijk te verbeteren, heb je als bedrijf de keten nodig. Alleen lukt het niet.”

De meerwaarde van ketensamenwerking is voor Van der Veen klip en klaar. “Door samen te werken kunnen bedrijven sneller, beter, goedkoper, innovatiever en dus ook duurzamer opereren. Bovendien is het leuker. Met behulp van IT creëer je door samenwerken een transparante keten, zonder overbodige tussenschakels. Hiccups en bottlenecks in de supply chain worden zichtbaar en dus aangepakt. Betrouwbaarheid neemt toe, foutpercentages dalen en klanttevredenheid stijgt.” De hoogleraar noemt het een marktfalen dat ketensamenwerking desondanks nog maar zo beperkt gebeurt. “De generatie die nu de leiding heeft van bedrijven ziet vaak geen reden om echt te veranderen. Men heeft al zoveel crises overleefd. Het zit gewoonweg in hun genen om de kaarten tegen de borst te houden.”

CSRD zorgt voor ommekeer

De aanstaande introductie van de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) gaat voor een ommekeer zorgen, zo stelt Van der Veen. Deze vanaf 2024 stap voor stap ingaande nieuwe Europese wetgeving verplicht bedrijven om jaarlijks te rapporteren over de impact van hun activiteiten op mens en milieu. Zowel voor wat men zelf doet, de indirecte emissies die hiermee samenhangen als wat in de keten gebeurt door leveranciers en klanten.

“Of men het nu leuk vindt of niet, de CSRD-verplichting zal hopelijk voor tenminste een deel van het bedrijfsleven aanleiding zijn om een strategisch duurzaamheidsbeleid te formuleren en daarop te gaan sturen via concrete prestatiemetingen. Dat is meteen ook de opstap naar samenwerking met ketenpartners. Duurzaamheid kan je niet in je eentje bereiken, daarvoor is de gehele keten nodig. Voor informatie over duurzaamheidsprestaties - en het vervolgens verbeteren ervan - verderop in de keten is een bedrijf afhankelijk van zijn ketenpartners.” Het maakt de CSRD ook uitermate relevant voor logistieke bedrijven die (nog) niet direct onder de nieuwe regelgeving vallen. Opdrachtgevers zullen al op korte termijn concrete cijfers over duurzaamheidsprestaties gaan eisen.

Gezamenlijk logistieke processen verbeteren

Van der Veen vervolgt: “De CSRD luidt daarmee het tijdperk in van ketensamenwerking. Een ketenbrede duurzaamheidsagenda legt de basis voor het integraal verbeteren van gezamenlijke logistieke processen. Via verdere digitalisering geeft men daarbij invulling aan de wederzijdse informatiebehoefte.”

Een hoopvolle ontwikkeling, maar ketensamenwerking gaat niet vanzelf, zo waarschuwt de hoogleraar tot slot. “Het vraagt om een strategische visie over wat je als bedrijf wilt bereiken en met welke ketenpartners je dat doet. Mensen zul je echt in dit traject moeten meenemen. Het is zaak om hiervoor de juiste omgeving te creëren.”